لوله پنج لایه یکی از فناوری‌های نوظهور ساخت لوله است که در صنایع گوناگون از جمله صنعت ساختمان کاربرد دارد. این لوله‌ها دارای دو لایه چسب، یک لایه آلومینیوم در وسط و دو لایه پلیمری در داخل و بیرون هستند. ساختار ویژه این لوله‌ها باعث کاربرد وسیع آن‌ها در لوله‌کشی آب سرد و گرم، سیستم‌های گرمایش از کف، سیستم‌های تهویه مطبوع، صنایع نفت و گاز و… شده است. از مزایای لوله‌های پنج لایه نسبت به لوله‌های سنتی نیز می‌توان به وزن سبک‌تر، انعطاف‌پذیری بالا و مقاومت در برابر خوردگی و رسوب اشاره کرد. ما در این مطلب از نیوپایپ، تاریخچه و تکامل لوله پنج لایه را برای شما بررسی کرده‌ایم.

تاریخچه لوله پنج لایه

تاریخچه پیدایش لوله پنج لایه

لوله‌ پنج لایه یک نوآوری نسبتا جدید در صنعت تولید لوله به‌شمار می‌آید. دلیل ایجاد این نوآوری، چالش‌هایی بود که لوله‌های فلزی و پلاستیکی قدیمی در زمان اجرا و استفاده، ایجاد می‌کردند. برای مثال لوله‌های فلزی با وجود استحکام بالا، در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی آسیب‌پذیر بودند و لوله‌های پلاستیکی نیز با فشارهای نه‌چندان زیاد، می‌شکستند یا تغییر شکل می‌دادند.

در این بین ظهور فناوری‌های نو و تحقیقات مداوم در عرصه تولید لوله، زمینه را برای ظهور لوله‌های پنج لایه فراهم کرد. در واقع هر تحقیقی در مورد تاریخچه و تکامل لوله پنج لایه باید به بررسی این فناوری‌ها نیز بپردازد. برای مثال تحقیقات و آزمایشات گسترده در چین بر روی متریال‌های پلیمری و تعیین ساختار مناسب لوله از دهه 1970 تا دهه 2000 در نهایت منجر به پیدایش لوله‌های پنج لایه شد.

پیش از سال 2000 چندین نمونه از لوله‌های چند لایه تولید شدند اما نقطه آغاز پیدایش این لوله‌ها را می‌توان تولید نمونه‌های باکیفیت در سال 2006 میلادی توسط شرکت Neoway چین دانست. در حال حاضر لوله‌های پنج لایه توسط شرکت‌های گوناگونی در ایران و جهان بومی‌سازی شده‌ و تولید می‌شوند.

دلایل محبوبیت و گسترش استفاده از لوله‌های پنج لایه

ساختار لایه‌ای و استفاده از متریال‌های مقاوم باعث افزایش دوام و کاربرد لوله‌های پنج لایه شده است. این ویژگی‌ها مجموعه‌ای از مزایای فنی را ارائه می‌دهند که آن‌ها را به انتخاب‌هایی مناسب برای بسیاری از کاربردهای لوله کشی تبدیل کرده است. در ادامه برخی از مزایای لوله پنج لایه را با هم مرور می‌کنیم:

  • مقاومت در برابر خوردگی: لایه آلومینیومی لوله پنج لایه هیچگونه تماسی با سیال درون لوله ندارد و پوشش‌های پلیمری داخلی و بیرونی این لوله‌ها نیز در برابر عوامل خورنده بسیار مقاوم هستند

  • انعطاف‌پذیری بالا: تمامی متریال‌های این لوله‌ها دارای انعطاف‌پذیری بالا هستند؛ بنابراین می‌توان از این لوله‌ها برای دسترسی به مکان‌هایی با دسترسی محدود نیز استفاده کرد

  • عایق بودن: ویژگی عایق حرارتی این لوله‌ها از اتلاف انرژی پیشگیری می‌کند و ویژگی عایق صدا بودن نیز باعث کاهش صدای محیط (ناشی از عبور سیال از داخل لوله) می‌شود

  • طول عمر بالا: این لوله‌ها به‌دلایلی مانند مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر فشارهای خارجی و داخلی و… دارای طول عمر بالا هستند

در واقع محبوبیت این لوله‌ها نیز بخشی از تاریخچه و تکامل لوله پنج لایه است؛ زیرا مزایای این لوله‌ها باعث شدند که به‌تدریج بسیاری از صنایع، لوله‌های پنج لایه را به لوله‌های فلزی و پلاستیکی ترجیح دهند. این محبوبیت، به‌نوبه خود باعث ایجاد خطوط تولید بیشتر و راه‌اندازی کارخانجات جدید برای ساخت این لوله‌ها شد. این لوله‌ها به دلیل ترکیبی از ویژگی‌های برتر، جایگزین مناسبی برای لوله‌های فلزی و پلاستیکی سنتی به شمار می‌آیند و استفاده از آن‌ها می‌تواند باعث افزایش عمر تاسیسات لوله‌کشی و کاهش هزینه‌های نگهداری این تاسیسات شود. برخی از کاربردهای لوله پنج لایه را در ادامه مرور می‌کنیم:

  • لوله کشی آب سرد و گرم ساختمان‌ها
  • سیستم‌های سرمایشی و تهویه مطبوع
  • صنایع غذایی و دارویی
  • صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
  • سیستم‌های آبیاری
  • صنایع پزشکی
  • سیستم‌های دیالیز
لوله پنج لایه نیوپایپ

مراحل تکامل و بهبود لوله پنج لایه؛ بخشی از تاریخچه این لوله‌ها

یکی از نکات مهم در تاریخچه و تکامل لوله پنج لایه، تغییرات مواد اولیه آن‌ها است. در نسل اول این لوله‌ها از انواع پلی‌اتیلن رایج و آلومینیوم استفاده شد. در ادامه برای بهبود کیفیت، تولیدکنندگان به‌سراغ پلی‌اتیلن‌های خاص با چگالی بالا رفتند.

از دیگر نقاط عطف در تکامل لوله‌های پنج لایه می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • استفاده از پلیمرهایی با مقاومت حرارتی بالاتر
  • استفاده از آلیاژهای آلومینیوم با استحکام بیشتر و مقاومت بهتر در برابر خوردگی
  • بهبود کیفیت اتصال بین لایه‌های مختلف با جوش اولتراسونیک
  • استفاده از تجهیزات اندازه‌گیری دقیق‌تر برای کنترل ضخامت هر لایه

استانداردسازی و کنترل کیفیت نیز یکی دیگر از نقاط عطف تکامل این لوله‌ها بوده است. تدوین استانداردهای جهانی مانند استاندارد ایزو 21003 و استاندارد آمریکایی ASTM F1281 باعث بهبود کیفیت تولید این محصولات شده است. در ایران نیز استاندارد 7785 مطابق با استاندارد ایزو 21003 تدوین شده که در زمینه تولید و نظارت بر کیفیت لوله‌های پنج لایه کاربرد دارد.

تاثیر لوله‌های پنج لایه بر صنعت ساختمان

مطالعه تاریخچه تکامل لوله پنج لایه در واقع مطالعه روندی است که توانسته است کیفیت زندگی ما را بهبود دهد. برای مثال این لوله‌ها با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و مزایای خود تحولی بزرگ در صنعت ساختمان ایجاد کرده‌اند که نتیجه آن، بهبود کیفیت زندگی ساکنان ساختمان‌های دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری است. با استفاده از این لوله‌ها کیفیت آب آشامیدنی در تمامی این ساختمان‌ها افزایش می‌یابد؛ زیرا این لوله‌ها ضد رسوب هستند. همچنین عدم رشد باکتری‌ها و جلبک‌ها در داخل لوله‌ها به دلیل سطح صاف و صیقلی آن‌ها، باعث حفظ بهداشت آب و جلوگیری از انتقال بیماری‌ها می‌شود.

جنبه‌های دیگر تاثیر استفاده از این لوله‌ها در صنعت ساختمان را بررسی می‌کنیم:

  • کاهش هزینه‌های نگهداری: طول عمر بالای متریال‌های ساخت این لوله‌ها، نیاز به تعمیرات تاسیسات لوله‌کشی ساختمان در کوتاه‌مدت را از بین می‌برد
  • افزایش عمر مفید ساختمان: با توجه به مقاومت بالای این لوله‌ها موارد نشتی آب در ساختمان نیز کاهش می‌یابد که نتیجه آن افزایش عمر مفید ساختمان است

آینده لوله‌های پنج لایه

محبوبیت لوله‌های پنج لایه با مزایای فراوانشان همواره در حال افزایش است. از سوی دیگر تولیدکنندگان نیز همواره در حال بهبود کیفیت این لوله‌ها هستند. برای مثال در آخرین روندها، از پلیمرهایی مانند پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) و پلی‌بوتیلن ترفتالات (PBT) برای بهبود خواص مکانیکی و حرارتی استفاده می‌شود. همچنین برخی از مجموعه‌ها با فناوری‌های جدید در حال توسعه روش‌هایی برای تولید لوله‌های پنج لایه برای کاربردهای خاص مانند لوله‌هایی با خواص آنتی‌باکتریال، ضدرسوب و مقاوم در برابر اشعه UV می‌باشند.

از کاربردهای جدید این لوله‌ها نیز می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • سیستم‌های گرمایش خورشیدی
  • سیستم‌های خنک‌کننده و گرمایشی خودروهای برقی
  • سیستم‌های انتقال سیالات در توربین‌های بادی
  • استفاده در تجهیزات پزشکی مانند دستگاه‌های دیالیز
لوله نیوپایپ

بررسی آینده صنعت لوله‌های پنج لایه همچنین باید با بررسی چالش‌ها و فرصت‌ها باشد. از چالش‌های رایج پیش روی این صنعت می‌توان به رقابت شدید بین تولیدکنندگان، تغییرات مداوم فناوری‌ها و متریال‌های ساخت و نگرانی‌های زیست‌محیطی اشاره کرد. از سوی دیگر به‌دلایلی مانند رشد مداوم صنعت ساختمان و توسعه بازارهای صادراتی می‌توان آینده روشنی را برای این صنعت انتظار داشت.

لوله‌های پنج لایه آینده صنعت ساختمان هستند

لوله پنج لایه از برترین انواع لوله‌های انتقال سیالات در دنیا به‌شمار می‌آید. این لوله‌ها دارای مزایای متنوعی مانند مقاومت در برابر خوردگی و فشار، اجرای آسان و انعطاف‌پذیری هستند. به‌همین‌دلیل نیز در ساختمان‌سازی مدرن، این لوله‌ها توانسته‌اند جای لوله‌های سنتی فلزی و پلاستیکی را بگیرند. با این حال در صورت تمایل به استفاده از این لوله‌ها باید آن‌ها را از مجموعه‌هایی معتبر خریداری کنید. ما در نیوپایپ، امکان خرید انواع لوله‌های پنج لایه و اتصالات آن‌ها را با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای ملی و جهانی برای شما ایجاد کرده‌ایم.